Thành phần

Hoạt chất chính: Metoprolol tartrate 50mg.

Tá dược: Microcrystaline cellulose, sodium starch glycolate (loại A), colloidal anhydrous silica, povidone (K-90), magnesium stearate.

Chỉ định

Thuốc Egilok 50mg được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

Tăng huyết áp, dùng đơn thuần hay nếu cần, phối hợp với các thuốc hạ huyết áp khác; giảm tử vong do tim mạch và động mạch vành (kể cả đột tử) ở bệnh nhân bị tăng huyết áp.

Chứng đau thắt ngực. Có thể dùng thuốc đơn thuần hay phối hợp với các thuốc chống đau thắt ngực khác.

Điều trị duy trì-với mục đích dự phòng thứ cấp-sau khi bị nhồi máu cơ tim. Loạn nhịp tim (nhịp nhanh xoang, nhịp trên thất nhanh, ngoại tâm thu thất).

Cường giáp (để làm chậm nhịp tim).

Phòng ngừa chứng nhức nửa đầu.

Dược lực học

Metoprolol ức chế các tác dụng tăng hoạt tính giao cảm tại tim làm giảm cấp tính nhịp tim, lực co cơ tim, hiệu suất tim và huyết áp.

Trong bệnh tăng huyết áp thuốc làm giảm huyết áp của bệnh nhân cả khi đứng lẫn khi nằm. Tác dụng hạ huyết áp lâu dài của thuốc có liên quan đến sự giảm dần dần kháng lực mạch ngoại biên toàn phần.

Ở các bệnh nhân tăng huyết áp, việc dùng thuốc lâu dài sẽ dẫn đến một sự giảm có ý nghĩa thống kê của khối lượng tâm thất trái và sự cải thiện hoạt động của tâm thất trái trong giai đoạn tâm trương.

Ở các bệnh nhân nam tăng huyết áp nhẹ đến nặng, metoprolol làm giảm tử vong do tim mạch (nhất là tỉ lệ đột tử, nhồi máu gây chết và không gây chết và đột quỵ).

Giống như các thuốc chẹn beta khác, metoprolol làm giảm nhu cầu oxy ở tim do làm giảm huyết áp động mạch toàn thân, nhịp tim và lực co cơ tim. Bằng cách làm chậm nhịp tim và qua đó kéo dài thời gian tâm trương, metoprolol cải thiện sự tưới máu và cung cấp oxy cho các vùng cơ tim bị giảm cung cấp máu. Do đó, trong chứng đau thắt ngực, thuốc làm giảm số lần, thời gian và độ nặng của các cơn đau cũng như của các cơn thiếu máu cục bộ âm thầm và cải thiện khả năng vận động của bệnh nhân.

Trong nhồi máu cơ tim, metoprolol làm giảm tử vong bằng cách giảm nguy cơ đột tử. Tác dụng này chủ yếu là do phòng ngừa được các cơn run thất. Tác dụng giảm tử vong cũng được thấy như nhau khi metoprolol được cho ở giai đoạn sớm hay muộn và cũng được thấy rõ ở những bệnh nhân có nguy cơ cao và bệnh nhân bị tiểu đường Dùng sau khi bị nhồi máu cơ tim, thuốc làm giảm khả năng tái phát của nhồi máu không gây chết.

Trong nhịp nhanh trên thất, rung nhĩ và ngoại tâm thu thất, metoprolol làm giảm tần số tâm thất và số nhịp tâm thất đập dư ra.

Với các liều điều trị thì tác dụng làm co mạch ngoại biên và co thắt phế quản của metoprolol không mạnh bằng các thuốc chẹn beta có tác dụng không chọn lọc.

So sánh với các thuốc chẹn beta có tác dụng không chọn lọc, metoprolol ảnh hưởng ít hơn đến sự sản xuất insulin và chuyển hóa carbohydrate. Thuốc không làm thay đổi đáng kể phản ứng của tim mạch đối với đường huyết thấp hay kéo dài thời gian bị cơn hạ đường huyết.

Trong thử nghiệm lâm sàng ngắn ngày, metoprolol làm tăng nhẹ nồng độ triglyceride trong huyết thanh và làm giảm nhẹ nồng độ acid béo tự do trong huyết thanh. Trong một số trường hợp cũng có thấy giảm nhẹ nồng độ cholesterol HDL, tuy nhiên sự giảm này ít hơn khi dùng các thuốc chẹn beta có tác dụng không chọn lọc. Tuy nhiên, các kết quả thử nghiệm lâm sàng kéo dài cho thấy có một sự giảm đáng kể chlesterol toàn phần trong huyết thanh sau nhiều năm dùng metoprolol.

Dược động học

Metoprolol được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn từ hệ tiêu hoá.

Dược động học của thuốc có đường biểu diễn tuyến tính theo liều điều trị.

Nồng độ đỉnh trong huyết tương xuất hiện 1.5-2 giờ sau khi điều trị. Tuy nồng độ trong huyết tương thay đổi nhiều giữa các cá nhân nhưng trong một cá nhân thì thay đổi ít.

Sau khi được hấp thu, metoprolol được chuyển hoá ban đầu mạnh. Sinh khả dụng của metoprolol vào khoảng 50% sau khi dùng liều duy nhất và khoảng 70% sau khi dùng liều lặp lại.

Uống thuốc kèm với thức ăn có thể làm tăng sinh khả dụng của metoprolol lên 30-40%. Metoprolol ít gắn vào protein huyết tương, khoảng 5-10%.

Metoprolol được phân bố rộng trong mô và có một thể tích phân bố biểu kiến lớn (5.6lít/kg).

Metoprolol được chuyển hoá tại gan bởi các men cytochrome P450. Các chất chuyển hoá không quan trọng về mặt lâm sàng.

Thời gian bán huỷ (t1/2) trung bình là 3.5 giờ (thay đổi trong khoảng 1-9 giờ). Sự thanh thải toàn phần của cơ thể vào khoảng 1 lít/phút.

Hơn 95% của liều điều trị được tìm thấy trong nước tiểu, 5% được thải dưới dạng metoprolol không thay đổi. Tỉ lệ sau này có thể tăng đến 30% trong một số trường hợp.

Dược động học của metoprolol không khác biệt nhiều ở bệnh nhân cao tuổi.

Suy thận không làm thay đổi sinh khả dụng trong cơ thể và sự thải trừ của metoprolol. Tuy nhiên có giảm thải trừ chất chuyển hoá trong những trường hợp này.

Có một sự tích tụ đáng kể các chất chuyển hoá ở các bệnh nhân có bệnh nặng ở thận (độ lọc của tiểu cầu thận 5 ml/phút). Tuy nhiên sự tích tụ các chất chuyển hóa không làm tăng mức độ chẹn beta.

Suy gan chỉ tác động nhỏ trên dược động học của metoprolol. Tuy nhiên khi bị xơ gan nặng và sau khi được phẫu thuật bắc cầu tĩnh mạch cửa-chủ thì sinh khả dụng có thể tăng, sự thanh thải toàn phần khỏi cơ thể có thể giảm. Ở các bệnh nhân được phẫu thuật bắc cầu tĩnh mạch cửa – chủ thì sự thanh thải toàn phần của cơ thể giảm đến khoảng 0.3lít/phút và diện tích dưới đường cong nồng độ – thời gian tăng khoảng gấp 6 lần so với người khỏe mạnh.

Liều dùng

Liều lượng phải được tính cho từng trường hợp một để tránh nhịp tim quá chậm. Liều thông thường như sau:

Tăng huyết áp

Trường hợp tăng huyết áp nhẹ và trung bình, liều khởi đầu là 25-50mg ngày hai lần (sáng và chiều tối). Khi cần có thể tăng dần liều lên đến 100mg ngày 2 lần, hay có thể phối hợp với các thuốc hạ huyết áp khác.

Chứng đau thắt ngực

Liều khởi đầu là 25-50mg ngày hai đến ba lần, tùy theo đáp ứng của bệnh nhân mà có thể tăng dần lên đến 200mg trong ngày, hay phối hợp với thuốc chống đau thắt ngực khác.

Điều trị duy trì sau khi bị nhồi máu cơ tim

Liều thông thường 50-100mg ngày hai lần (sáng và chiều tối).

Loạn nhịp

Liều khởi đầu là 25-50mg ngày hai hay ba lần. Nếu cần có thể tăng dần liều trong ngày lên đến 200 mg, hay có thể phối hợp với thuốc chống loạn nhịp khác.

Cường giáp

Liều trong ngày đề nghị là 150-200mg chia làm 3 đến 4 lần.

Phòng ngừa chứng nhức nửa đầu

Liều thông thường là 50mg ngày hai lần (sáng và chiều tối). Có thể tăng lên 100mg ngày 2 lần nếu cần.

Các nhóm bệnh nhân đặc biệt

Không cần phải thay đổi liều lượng ở các bệnh nhân mắc bệnh thận.

Nói chung cũng không cần phải thay đổi liều lượng khi bị xơ gan, vì metoprolol ít gắn và protein của huyết tương (5-10%). Nếu bị suy gan nặng (như sau khi được phẫu thuật bắc cầu) thì có thể cần phải giảm liều metoprolol.

Không cần phải thay đổi liều lượng ở bệnh nhân cao tuổi. Còn ít kinh nghiệm lâm sàng về việc dùng metoprolol cho trẻ em.

Lưu ý: Liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tuỳ thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

Cách dùng

Thuốc Egilok 50mg có thể uống thuốc ngoài hay trong bữa ăn.

Khi cần có thể bẻ đôi viên thuốc.

Làm gì khi dùng quá liều

Các triệu chứng quá liều: Hạ huyết áp, nhịp xoang chậm, block nhĩ thất, suy tim, sốc do tim, vô tâm thu, buồn nôn, nôn, co thắt phế quản, tím tái, hạ đường huyết, mất ý thức, hôn mê.

Các triệu chứng nói trên có thể nặng hơn sau khi dùng cùng với rượu, các thuốc hạ huyết áp, quinidine và các barbiturate.

Triệu chứng đầu tiên của quá liều xuất hiện trong vòng 20 phút –2 giờ sau khi uống thuốc.

Trong các biện pháp xử lí quá liều, cần chăm sóc tích cực và theo dõi bệnh nhân chặt chẽ (các thông số về tuần hoàn, hô hấp, chức năng thận, đường huyết, các chất điện giải trong huyết thanh).

Nếu thuốc vừa mới uống, có thể làm giảm sự hấp thu của thuốc bằng cách rửa dạ dày (hoặc gây nôn bởi nhân viên y tế đã được huấn luyện nếu không thể rửa dạ dày và nếu bệnh nhân còn tỉnh táo) kèm với dùng than hoạt tính.

Trong trường hợp hạ huyết áp nặng, nhịp tim chậm và đe dọa suy tim, phải dùng thuốc kích thích β1 theo đường tĩnh mạch với khoảng cách 2-5 phút, hay truyền dịch cho đến khi đạt hiệu quả mong muốn. Nếu không có sẵn thuốc kích thích chọn lọc β1 thì có thể dùng atropine đường tĩnh mạch hay dopamine đường tĩnh mạch. Nếu kết quả không thỏa đáng, phải xem xét đến việc dùng các thuốc khác có tác dụng giống thần kinh giao cảm (dobutamine hay norepinephrine).

Glucagon với các liều 1-10mg cũng có thể có hiệu quả đảo ngược tác dụng của sự phong bế beta mạnh. Trong trường hợp nhịp tim chậm nặng không đáp ứng với thuốc, có thể cần phải gắn máy tạo nhịp tim. Co thắt phế quản có thể được chữa với thuốc kích thích β2 theo đường tĩnh mạch (như terbutaline). Các thuốc giải độc có thể được dùng với liều cao hơn liều điều trị.

Không thể loại bỏ metoprolol một cách hiệu quả bằng thẩm phân máu.

Làm gì khi quên liều

Tác dụng phụ

Khi sử dụng thuốc Egilok 50mg, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).

Thường bệnh nhân dung nạp tốt metoprolol, các tác dụng phụ khi xảy ra thường là nhẹ và hồi phục lại được. Các tác dụng phụ dưới đây đã được ghi nhận trong thử nghiệm lâm sàng và trong điều trị thường quy với các tác dụng phụ.

Một trong số trường hợp không thể kiểm tra được sự liên quan giữa việc dùng thuốc với việc xảy ra tác dụng phụ. Các thuật ngữ dưới đây, dùng để chỉ tần suất các tác dụng phụ, được định nghĩa như sau: Rất thường gặp > 10%. Thường gặp 1 – 9.9%. Ít gặp 0.1-0.9%. Hiếm 0.01-0.09%. Rất hiếm < 0.01%.

Hệ thần kinh

Rất thường gặp: Mệt mỏi.

Thường gặp: Chóng mặt, nhức đầu.

Ít gặp: Chứng dị cảm, co thắt cơ, trầm cảm, rối loạn chú ý, buồn ngủ, mất ngủ, ác mộng.

Hiếm: Kích động, căng thẳng, rối loạn tình dục.

Rất hiếm: Mất trí nhớ, rối loạn trí nhớ, lẫn lộn, ảo giác.

Hệ tim mạch

Thường gặp: Nhịp tim chậm, hạ huyết áp, tư thế (rất hiếm khi ngất xỉu), tay chân lạnh, hồi hộp.

Ít gặp: Triệu chứng suy tim trở nên nặng, block nhĩ thất độ I, phù, đau ngực ở vùng tim.

Hiếm: Loạn nhịp, rối loạn dẫn truyền.

Rất hiếm: Hoại thư khi có sẵn bệnh về tuần hoàn ngoại biên.

Hệ tiêu hoá

Thường gặp: Buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, táo bón.

Ít gặp: Nôn.

Hiếm: Khô miệng, xét nghiệm chức năng gan thay đổi.

Da

Ít gặp: Ban ngoài da (dạng mày đay, vẩy nến và thương tổn da do loạn dưỡng), ra mồ hôi nhiều.

Hiếm: Rụng tóc.

Rất hiếm: Nhạy cảm với ánh sáng; bệnh vẩy nến nặng hơn.

Hệ hô hấp

Thường gặp: Khó thở khi gắng sức.

Ít gặp: Co thắt phế quản (dù không mắc bệnh phổi tắc nghẽn).

Hiếm: Viêm mũi.

Giác quan

Hiếm: Rối loạn thị giác, khô mắt và/hoặc mắt bị kích thích, viêm kết mạc.

Rất hiếm: Ù tai, loạn vị giác.

Chuyển hoá trung gian

Ít gặp: Tăng cân.

Huyết học

Rất hiếm: Giảm tiểu cầu.

Hệ vận động

Rất hiếm: Đau khớp.

Các trị số xét nghiệm

Rất hiếm khi tăng nhẹ nồng độ triglyceride trong huyết thanh.

Phải ngưng Egilok nếu các tác dụng nói trên xảy ra với mức độ nặng và nguyên nhân không thể được xác định rõ ràng.

Thông báo cho Bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.

Hướng dẫn cách xử trí ADR

Trong điều trị tăng huyết áp và đau thắt ngực với thuốc chẹn beta: Khi có dấu hiệu hoặc triệu chứng đầu tiên đe dọa suy tim, cần điều trị người bệnh với digitalis và/hoặc thuốc lợi tiểu. Phải theo dõi chặt chẽ các đáp ứng. Nếu suy tim tiếp diễn, mặc dù đã điều trị digitalis và thuốc lợi tiểu, phải ngừng dùng metoprolol.

Khi ngừng metoprolol đã được dùng dài hạn trước đó, phải giảm liều dần dần trong thời gian 1-2 tuần và theo dõi cẩn thận người bệnh. Cần lưu ý là các bệnh nhân tăng huyết áp hay kèm theo có tổn thương động mạch vành và nhiều trường hợp ở dạng không triệu chứng, do vậy nếu buộc phải ngừng sử dụng metoprolol trên các đối tượng này thì cần giảm liều từ từ, tránh ngừng thuốc đột ngột.

Phải cẩn thận khi xử trí những người bệnh nghi ngờ có nhiễm độc tuyến giáp để tránh ngừng đột ngột thuốc chẹn beta, vì có thể thúc đẩy cơn nhiễm độc xảy ra.

Trong điều trị nhồi máu cơ tim với thuốc chẹn beta: Phải theo dõi cẩn thận tình trạng huyết động của người bệnh. Nếu suy tim xảy ra hoặc vẫn tồn tại mặc dù đã điều trị đầy đủ, phải ngừng metoprolol.

Nếu tần số xoang giảm dưới 40 nhịp/phút, đặc biệt nếu kết hợp với dấu hiệu giảm lưu lượng tim, có thể tiêm tĩnh mạch atropin (0.25-0.5mg). Nếu trị liệu với atropin không có hiệu quả, phải ngừng metoprolol và dùng thận trọng isoproterenol hoặc xem xét đặt máy tạo nhịp tim.

Nếu xảy ra blốc tim, phải ngừng metoprolol và cân nhắc việc điều trị với atropin, isoproterenol hoặc đặt máy tạo nhịp tim.

Nếu hạ huyết áp (huyết áp tâm thu < 90mmHg), phải ngừng metoprolol và đánh giá cẩn thận tình trạng huyết động và mức độ thương tổn cơ tim của người bệnh. Áp dụng liệu pháp thích hợp truyền dịch, thuốc tăng co sợi cơ tim hoặc phương thức điều trị khác.

Phải dùng metoprolol một cách thận trọng ở người bệnh suy giảm chức năng gan.

Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Chống chỉ định

Quá mẫn với metoprolol hay với các thành phần khác của thuốc hay với các thuốc chẹn beta khác.

Block nhĩ thất giai đoạn 2 hay 3.

Nhịp xoang chậm mức độ nặng trên lâm sàng.

Hội chứng xoang bệnh.

Sốc do tim.

Rối loạn chức năng tuần hoàn động mạch ngoại biên.

Suy tim mất bù.

Do dữ kiện lâm sàng còn ít, cho nên chống chỉ định dùng metoprolol khi bị nhồi máu cơ tim cấp nếu: Nhịp tim dưới 45/phút, thời gian PQ dài hơn 240 ms, huyết áp tâm thu thấp hơn 100 mmHg và những bệnh nhân cần phải được điều trị liên tục hay từng giai đoạn với thuốc tác dụng lên lực co cơ (kích thích beta).

Thận trọng khi sử dụng

Sốc phản vệ có thể xảy ra nặng hơn ở những bệnh nhân đang dùng metoprolol.

Rất hiếm khi rối loạn vừa phải dẫn truyền nhĩ – thất sẵn có trở nên nặng và có thể xảy ra block nhĩ-thất.

Nếu thấy xảy ra nhịp tim chậm thì phải điều trị với liều thấp hơn hay phải ngưng thuốc.

Metoprolol có thể làm các triệu chứng rối loạn tuần hoàn ngoại biên trở nên nặng nề hơn.

Phải ngưng dần Egilok bằng cách giảm liều từng bước trong khoảng 14 ngày. Ngưng thuốc đột ngột có thể làm các triệu chứng đau thắt ngực trở nên nặng hơn, và làm tăng nguy cơ bệnh động mạch vành. Những bệnh nhân có bệnh mạch vành phải được theo dõi đặc biệt khi phải ngưng thuốc.

Tuy các thuốc chẹn beta với tác dụng chọn lọc ở tim có tác dụng yếu hơn trên chức năng hô hấp so với các thuốc chẹn beta có tác dụng không chọn lọc, nhưng vẫn nên tránh dùng chúng càng nhiều càng tốt nếu bệnh nhân có bệnh tắc nghẽn đường hô hấp. Nếu phải dùng metoprolol cho bệnh nhân mắc bệnh hen suyễn, thì có thể cần phải phối hợp với các thuốc kích thích β2 (viên nén và/hoặc khí dung) hoặc điều chỉnh liều thuốc kích thích β2 trước đó đã dùng.

Tuy các thuốc chẹn β với tác dụng chọn lọc ít ảnh hưởng đến chuyển hóa carbohydrate, hay che lấp một số triệu chứng của đường huyết cao, nhưng nếu phải dùng Egilok cho bệnh nhân tiểu đường thì phải kiểm tra sự chuyển hoá carbohydrate thường xuyên hơn và nếu cần thì phải điều chỉnh liều insulin và các thuốc trị tiểu đường dạng uống.

Khi điều trị cho các bệnh nhân có u tế bào ưa crom thì phải phối hợp metoprolol với các thuốc chẹn alpha.

Phải báo cho bác sĩ gây mê trước khi được can thiệp phẫu thuật nếu có dùng metoprolol, tuy nhiên không nên ngưng thuốc Egilok.

Lái xe và vận hành máy móc 

Metoprolol có ảnh hưởng đến khả năng lái xe và làm các công việc có nguy cơ tai nạn, nhất là khi bắt đầu điều trị và nếu đồng thời có uống rượu (đôi khi có thể bị chóng mặt và mệt mỏi), do đó liều lượng cho phép lái xe và làm các công việc nguy hiểm phải được xác định cho từng trường hợp một.

Thời kỳ mang thai 

Các dữ liệu tiền lâm sàng không cho thấy tác dụng gây hại.

Dữ liệu trên người: Khi điều trị phải cân nhắc kĩ lợi/hại. Nếu phải dùng thuốc thì thai nhi và trẻ mới sinh phải được theo dõi rất cẩn thận trong nhiều ngày (48-72 giờ) sau khi sinh, vì sự giảm tuần hoàn ở tử cung-nhau thai có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai và thuốc đi vào tuần hoàn của thai có thể làm nhịp tim chậm, suy hô hấp, hạ huyết áp và hạ đường huyết.

Thời kỳ cho con bú

Tuy khi dùng ở liều điều trị thì metoprolol ít được đào thải vào sữa mẹ,

Bảo quản

Bảo quản ở nhiệt độ dưới 25 độ C.