Thành phần
Hoạt chất chính: 250mg Levodopa BP, 25mg Carbidopa (Anhydrous) BP.
Tá dược: Levodopa BP, Carbidopa (tương đương Carbidopa Anhydrous) BP, Lactose BP, Starch BP, Microcrystalline Cellulose BP, Ponceau 4R Lake IH, PolyvinylPyrrolidone K30 BP, Butylated Hydroxy Anisole BP, Purified Talc BP, Magnesium Stearate BP, Colloidal Anhydrous Silica BP, Sodium Starch Glycolate (Type-A) BP & Isopropyl Alcohol BP.
Chỉ định
Thuốc Syndopa được chỉ định điều trị bệnh và hội chứng bệnh Parkinson.
Dược lực học
Levodopa là một tiền chất của dopamin được cho là liệu pháp thay thế trong bệnh Parkinson.
Carbidopa là một chất ức chế dopa decarboxylase ngoại biên. Nó ngăn ngừa sự chuyển hóa của levodopa thành dopamin trong hệ tuần hoàn ngoại biên, đảm bảo một tỷ lệ cao hơn liều dùng vào đến não – nơi dopamin hoạt động.
Sự kết hợp levodopa/carbidopa: Hữu ích trong việc làm giảm nhiều triệu chứng của bệnh Parkinson, đặc biệt là tình trạng cứng và chậm vận động. Sự kết hợp này thường hữu ích trong việc kiểm soát tình trạng run, khó nuốt, tăng tuyến nước bọt, và sự bất ổn định tư thế có liên quan đến bệnh và hội chứng Parkinson.
Khi bệnh nhân không thể đáp ứng với liệu pháp đơn trị levodopa thường xuyên, các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Parkinson không được kiểm soát đều đặn trong ngày, thay thế bằng sự kết hợp levodopa/carbidopa thường làm giảm biến động trong đáp ứng. Bằng cách giảm một số phản ứng bất lợi do dùng liệu pháp đơn trị levodopa, sự kết hợp levodopa/carbidopa cho phép nhiều bệnh nhân hơn giảm được triệu chứng trong bệnh Parkinson theo hướng đầy đủ nhất.
Dược động học
Trong sự vắng mặt của decarboxylase inhibitor, levodopa sau khi uống sẽ được hấp thụ nhanh chóng nhưng thay đổi qua đường tiêu hóa. Thời gian bán thải huyết tương khoảng 1 giờ, được chuyển đổi chủ yếu thành dopamin nhờ men dopa – decarboxylase, một phần được chuyển đổi thành noradrenalin. Lên đến 30% được chuyển đổi thành 3 – O – methyldopa có thời gian bán thải từ 9 – 22 giờ. Khoảng 80% levodopa được bài tiết trong nước tiểu trong vòng 24 giờ chủ yếu là dưới dạng acid homovanillic và acid dihydroxyphenylacetic. Ít hơn 1% được bài tiết dưới dạng không thay đổi.
Khi lưu thông, levodopa sẽ cạnh tranh với các axit amin trung tính khác để vận chuyển qua hàng rào máu não. Một khi đã vào các neuron thể vận, levodopa sẽ được decacboxyl hóa để tạo thành dopamin – được lưu trữ và phóng thích từ các neuron tiền synap. Vì levodopa bị decacboxyl hóa rất nhanh ở đường tiêu hóa và gan, chỉ có 1 lượng rất nhỏ không thay đổi là có sẵn để vận chuyển vào trong não.
Các phản ứng khử carboxyl ngoại biên làm giảm hiệu quả điều trị của levodopa. Vì lý do này levodopa thường được dùng cùng với các thuốc ức chế decarboxylase ngoại biên như carbidopa, do đó có thể dùng liều thấp hơn để cho cùng hiệu quả điều trị Carbidopa khi vắng mặt levodopa: Thì được hấp thu nhanh chóng nhưng không hoàn toàn qua đường tiêu hóa sau khi uống.
Sau khi uống, khoảng 50% được tìm thấy trong nước tiểu với khoảng 3% dưới dạng không đổi. Nó không qua hàng rào máu não nhưng qua được nhau thai và bài tiết trong sữa mẹ. Thuốc luân chuyển nhanh chóng, hầu như thuốc dưới dạng không đổi sẽ tìm thấy trong nước tiểu trong vòng 7 giờ.
Liều dùng
Liều tối ưu hàng ngày phải được xác định qua việc chuẩn liều cẩn thận trên từng bệnh nhân. Viên nén levodopa/carbidopa chứa hoạt chất với tỷ lệ 1:4 hay 1:10 (levodopa: carbidopa). Viên nén Syndopa 275 chứa hoạt chất với tỷ lệ 1:10 (levodopa 250mg: carbidopa 25mg), có thể không thích hợp để thực hiện việc chuẩn liều, có thể cân nhắc dùng những chế phẩm thuốc khác trong những trường hợp này.
Liều dùng chung khuyến cáo cho viên nén levodopa/carbidopa được trình bày như bên dưới:
Các nghiên cứu cho thấy rằng quá trình decarboxylase của dopa ngoại biên là bão hòa bởi carbidopa liều khoảng 70 – 100 mg/ngày. Các bệnh nhân dùng liều dưới mức này của carbidopa có khuynh hướng nôn và buồn nôn.
Ngoài liệu pháp dùng đơn trị levodopa, những thuốc chuẩn dùng điều trị bệnh Parkinson có thể dùng đồng thời với viên nén levodopa/carbidopa, mặc dù có thể phải chỉnh liều.
Do tác dụng điều trị và những phản ứng không mong muốn nhanh được quan sát thấy khi dùng viên nén levodopa/carbidopa hơn là với khi dùng một mình levodopa, cần theo dõi bệnh nhân cẩn thận trong suốt quá trình điều chỉnh liều dùng. Cử động vô thức, nhất là chứng co thắt mi, là một dấu hiệu sớm hữu ích cho thấy dữ liều lượng ở một số bệnh nhân.
Nếu dùng viên nén levodopa/carbidopa 100mg/10mg hay 50mg/12.5mg: Liều dùng khởi đầu là 1 viên x 3 − 4 lần/ngày. Có thể cần thiết phải chuẩn độ tăng liều ở vài bệnh nhân để có thể đạt được liều tối ưu của carbidopa. Có thể tăng thêm 1 viên hàng ngày hay cách ngày cho đến khi đạt được liều tổng cộng là 8 viên (2 viên x 4 lần/ngày).
Đáp ứng với thuốc quan sát được trong vòng 1 ngày, thỉnh thoảng chỉ sau 1 liều. Tác dụng đầy đủ của thuốc đạt được trong vòng 7 ngày khi so sánh với tác dụng đạt được phải trong vài tuần hay vài tháng nếu chỉ dùng 1 mình levodopa.
Viên nén levodopa/carbidopa 100mg/10mg hay 50mg/12.5mg được dùng để tạo điều kiện chuẩn độ liều dùng theo nhu cầu của từng bệnh nhân.
Bệnh nhân dùng levodopa
Ngừng dùng levodopa ít nhất 12 giờ (24 giờ đối với các chế phẩm phóng thích chậm) trước khi bắt đầu dùng viên nén levodopa/carbidopa. Cách đơn giản nhất để làm điều này là để cho bệnh nhân dùng viên nén levodopa/carbidopa liều đầu tiên vào buổi sáng sau một đêm mà không dùng levodopa. Liều của viên nén levodopa/carbidopa chỉ nên vào khoảng 20% liều hàng ngày trước đây của levodopa.
Bệnh nhân dùng ít hơn 1500mg levodopa/ngày nên được bắt đầu bằng viên nén levodopa/carbidopa 100mg/25mg, 3 hay 4 lần/ngày phụ thuộc vào nhu cầu của bệnh nhân. Liều khởi đầu đề nghị đối với hầu hết những bệnh nhân uống nhiều hơn 1500mg levodopa/ngày là một viên nén levodopa/carbidopa 250mg/25mg (Syndopa 275), 3 hay 4 lần ngày.
Liều duy trì
Điều trị nên tùy theo từng bệnh nhân và chỉnh liều theo mục đích đáp ứng điều trị. Khi cần phải dùng 1 lượng lớn hơn carbidopa, viên nén levodopa/carbidopa 100mg/10mg có thể thay bằng viên nên levodopa/carbidopa 100mg/25mg hay 50mg/12.5mg.
Khi cần dùng nhiều hơn levodopa, dùng viên nén levodopa/carbidopa 250mg/25mg (Syndopa 275) 1 viên x 3 – 4 lần/ngày. Nếu cần thiết, liều dùng của Syndopa 275 có thể tăng lên 1 viên hàng ngày hay cách ngày cho đến khi đạt được tối đa 8 viên/ngày. Kinh nghiệm khi tổng liều dùng hàng ngày của carbidopa trên 200mg vẫn còn hạn chế.
Bệnh nhân dùng levodopa với một thuốc ức chế decarboxylase
Khi chuyển 1 bệnh nhân đang dùng levodopa + một thuốc ức chế decarboxylase sang dùng viên nén levodopa/carbidopa, ngưng dùng ít nhất 12 giờ trước khi dùng viên nén levodopa/carbidopa. Bắt đầu liều dùng với viên nén levodopa/carbidopa sẽ cung cấp cùng 1 lượng levodopa giống như trong các chế phẩm kết hợp levodopa + một thuốc ức chế decarboxylase.
Bệnh nhân dùng các thuốc chống Parkinson khác
Bằng chứng hiện tại cho thấy rằng các thuốc chống Parkinson khác có thể được dùng tiếp tục khi dùng viên nén levodopa/carbidopa, mặc dù liều có thể phải điều chỉnh liều dùng phù hợp với khuyến cáo của nhà sản xuất.
Dùng ở trẻ em
Tỉnh an toàn của viên nén levodopa/carbidopa chưa được thiết lập cho bệnh nhân dưới 18 tuổi, do đó không khuyến cáo dùng thuốc ở đối tượng này.
Dùng ở người lớn tuổi
Kinh nghiệm rộng rãi khi dùng thuốc này ở nhóm bệnh nhân lớn tuổi.
Cách dùng
Syndopa 275 được bào chế ở dạng viên viên nén dùng qua đường uống.
Làm gì khi dùng quá liều
Điều trị quá liều cấp do syndopa giống như xử trí quá liều cấp khi điều trị levodopa. Tuy nhiên, vitamin B6 không có hiệu quá hồi phục tác động do syndopa.
Cần điều trị hỗ trợ toàn thân cùng với bơm rửa dạ dày ngay sau quá liều, cần truyền dịch thích hợp và đảm bảo thông khí đầy đủ. Nên theo dõi điện tâm đồ và theo dõi bệnh nhân cẩn thận để tìm các dấu hiệu của rối loạn nhịp: Nếu cần thì phải điều trị thuốc chống rối loạn nhịp khi có chỉ định. Khả năng mà bệnh nhân có thể uống các thuốc khác giống như syndopa nên được xem xét. Cho đến nay, không có kinh nghiệm nào được báo cáo bằng cách chạy thận nhân tạo vì giá trị của chạy thận nhân tạo trong tình huống quá liều thì chưa rõ.
Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Làm gì khi quên liều
Bổ sung liều ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu thời gian giãn cách với liều tiếp theo quá ngắn thì bỏ qua liều đã quên và tiếp tục lịch dùng thuốc. Không dùng liều gấp đôi để bù cho liều đã bị bỏ lỡ.
Tương tác thuốc
Nên thận trọng dùng các thuốc sau đây cùng lúc với viên levodopa – carbidopa:
Tình trạng hạ huyết áp tư thế có triệu chứng có thể xảy ra khi dùng levodopa – carbidopa được thêm vào trong điều trị bệnh nhân đang dùng thuốc hạ huyết áp. Vì thế khi điều trị với levodopa – carbidopa cần chỉnh liều thuốc hạ huyết áp.
Các bệnh nhân dùng các chất ức chế monoamine oxidase không nên dùng kết hợp với syndopa.
Có một số ít các báo cáo về các tác dụng phụ, bao gồm tăng huyết áp, tình trạng loạn động do dùng cùng lúc với thuốc chống trầm cảm 3 vòng với levodopa – carbidopa.
Phenothiazin, butyrophenon, phenytoin và papaverin có thể làm giảm tác dụng điều trị của carbidopa – levodopa. Không nên dùng đồng thời các thuốc này với carbidopa – levodopa.
Các thuốc đối kháng tác dụng của levodopa: Clorpromazin, clonazepam, diazepam, fluphenazine, haloperidol, methyldopa, pyridoxin, reserpin (reserpin dùng đồng thời làm giảm tác dụng của levodopa nên tránh dùng cùng lúc hai thuốc này).
Thuốc gây mê toàn thân (cyclopropan, halogen hydrocarbon) dùng đồng thời với carbidopa – levodopa có thể gây loạn nhịp tim. Nên dùng thuốc gây mê loại khác ở người dùng levodopa.
Metoclopramid làm thức ăn mau ra khỏi dạ dày do đó làm tăng sinh khả dụng của levodopa nhưng lại làm tăng các triệu chứng của bệnh Parkinson vì tác dụng đối kháng lên các thụ thể dopamin.
Các isoniazid có thể đối kháng với tác dụng điều trị của levodopa. Cần theo dõi đáp ứng với thuốc của bệnh nhân.
Tác dụng phụ
Các tác dụng phụ thường gặp nhất xảy ra khi dùng syndopa là chứng múa giật, loạn trương lực cơ, và rối loạn vận động cơ không tự ý khác.
Các tác dụng phụ nghiêm trọng khác được báo cáo khi dùng viên nén carbidopa và levodopa là:
- Toàn thể: Đau ngực, suy nhược.
- Tim mạch: Mất điều hòa tim, tụt huyết áp, tác động thế đứng gồm tụt huyết áp thế đứng, tăng huyết áp, ngất, viêm tĩnh mạch, trống ngực.
- Dạ dày – ruột: Nước bọt đen, xuất huyết tiêu hóa, phát triển loét tá tràng, biếng ăn, nôn, tiêu chảy, táo bón, khó tiêu, khô miệng, thay đổi vị giác.
- Huyết học: Mất hạt bạch cầu hạt, thiếu máu tán huyết và không tán huyết, giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu.
- Quá mẫn: Phù mạch, ngứa, mày đay, ban Henoch-Schonlein, tổn thương rộp (gồm phản ứng dạng pemphigus).
- Cơ xương: Đau lưng, đau vai, vọt bẻ cơ.
- Hệ thần kinh/ tâm thần: Các giai đoạn bệnh thần kinh bao gồm hoang tưởng hệ thống, ảo giác, paranoia, hội chứng an thần kinh ác tính, các giai đoạn chậm (hiện tượng “on-off”), lú lẫn, lo âu, chóng mặt, buồn ngủ, dị cảm, đau đầu, trầm cảm kèm hoặc không kèm khuynh hướng tự tử, mất trí, tăng libido. Cũng xuất hiện co giật; tuy nhiên, quan hệ nhân quả với viên nén carbidopa và levodopa chưa được xác lập.
- Hô hấp: Khó thở, nhiễm trùng đường hô hấp trên.
- Da: Ban, tăng đổ mồ hôi, rụng lông, mồ hôi có màu.
- Niệu sinh dục: Nhiễm trùng đường tiểu, đi tiểu nhiều lần, nước tiểu sẫm màu.
- Các xét nghiệm: Giảm hemoglobin và hematocrit; bất thường alkaline phosphatase, SGOT (AST), SGPT (ALT), LDH, bilirubin, BUN, Coomb test; tăng đường huyết, bạch cầu, vi khuẩn và máu trong nước tiểu.
Các phản ứng có hại khác đã được báo cáo khi dùng riêng lẻ levodopa và với các công thức carbidopa-levodopa khác, có thể xảy ra với viên nén carbidopa và levodopa như:
- Toàn thể: Đau bụng, mệt.
- Tim mạch: Nhồi máu cơ tim
- Dạ dày ruột: Đau dạ dày ruột, khó nuốt, đa tiết nước bọt, đầy hơi, thói nghiến răng, cảm giác nóng lưỡi, ợ nóng, nấc cụt.
- Chuyển hóa: Phù, tăng cân, sụt cân.
- Cơ xương: Đau chân.
- Hệ thần kinh/Tâm thần: Mất điều hòa, rối loạn ngoại tháp, ngã, lo âu, dáng đi bất thường, lo lắng, giảm độ chính xác tâm thần, suy giảm trí nhớ, mất định hướng, trạng thái phởn phơ, chứng co thắt mi (có thể coi là dấu hiệu sớm của quá liều; xem xét giảm liều được tiến hành ở thời điểm này), cứng khít hàm, tăng run, tê cóng, giật cơ, hoạt hóa hội chứng Homer chậm, bệnh thần kinh ngoại biên.
- Hô hấp: Đau hầu, ho.
- Da: Melanoma ác tính, đỏ bừng
- Cảm giác đặc biệt: Cơn xoay nhãn cầu, nhìn mờ, giãn đồng tử.
- Niệu sinh dục: Bí tiểu, đái dầm, cương dương.
- Khác: Kiểu thở lạ, uể oải, khàn tiếng, mệt, bốc hỏa, cảm giác kích thích.
- Các xét nghiệm: Giảm bạch cầu và kali huyết thanh, tăng creatinin và acid uric huyết thanh; protein và glucose trong nước tiểu.
Chống chỉ định
Thuốc Syndopa 275 chống chỉ định trong các trường hợp sau:
Các chất ức chế monoamine oxidase và syndopa không được dùng cùng lúc.
Syndopa bị chống chỉ định trên những bệnh nhân quá mẫn với các thành phần của thuốc và trên những bệnh nhân bị glôcôm góc hẹp.
Bởi vì levodopa có thể hoạt hoá melanoma ác tính, vì vậy không nên dùng thuốc trên những bệnh nhân có sang thương da nghi ngờ hoặc chưa chẩn đoán hoặc có tiền sử bệnh melanoma ác tính.
Ở bệnh nhân có rối loạn tâm thần nghiêm trọng.
Thận trọng khi sử dụng
Khi dùng Syndopa (carbidopa-levodopa) cho bệnh nhân được điều trị với levodopa, phải ngưng dùng levodopa ít nhất 12 giờ trước khi bắt đầu dùng Syndopa (carbidopa-levodopa).
Cũng như levodopa, Syndopa có thể gây rối loạn tâm thần. Các phản ứng này được cho là do tăng dopamine trong não sau khi dùng levodopa. Tất cả các bệnh nhân nên được quan sát cẩn thận sự phát triển chứng trầm cảm cùng khuynh hướng tự tử. Nên cẩn thận khi điều trị cho bệnh nhân trước đó hoặc hiện tại bị bệnh tâm thần.
Khi dùng carbidopa – levodopa, cần đánh giá định kỳ chức năng gan, tạo máu, tim mạch và thận trọng khi điều trị lâu dài.
Phải thận trọng khi sử dụng levodopa cũng như với chế phẩm kết hợp cho những người có tiền sử nhồi máu cơ tim, có di chứng loạn nhịp nhĩ, nút hoặc thất.
Phải thận trọng khi dùng carbidopa – levodopa cho người có bệnh tim mạch hoặc bệnh phổi nặng, hen phế quản, bệnh thận, gan hoặc nội tiết.
Carbidopa cho phép đưa nhiều levodopa hơn tới não vì vậy, chứng loạn động do tăng dopamine có thể xảy ra sớm hơn với những liều carbidopa – levodopa thấp hơn so với levodopa.
Cũng như với levodopa, khi dùng chế phẩm kết hợp này có thể xảy ra chảy máu đường tiêu hóa ở những người bệnh có tiền sử loét dạ dày, tá tràng.
Đã có báo cáo về hội chứng an thần kinh ác tính gồm co cứng cơ, tăng thân nhiệt, rối loạn tâm thần và tăng creatine phosphokinase huyết thanh khi ngừng đột ngột những thuốc chống Parkinson.
Vì hội chứng cai thuốc có thể xảy ra, phải theo dõi cẩn thận người bệnh khi giảm đột ngột liều lượng hoặc ngừng dùng carbidopa – levodopa, đặc biệt khi người bệnh đang dùng thuốc an thần.
Dùng thuốc vào các bữa ăn có thể gây cản trở hấp thu nhưng làm giảm rối loạn tiêu hóa.
Lái xe và vận hành máy móc
Không áp dụng với bệnh nhân khi sử dụng thuốc.
Thời kỳ mang thai
Hiện nay, không có các nghiên cứu được đối chứng tốt và đầy đủ trên phụ nữ mang thai. Đã có các ca báo cáo riêng lẻ levodopa qua hàng rào nhau thai người, vào bào thai, và được chuyển hóa. Nồng độ carbidopa trong mô thai rất thấp.
Bệnh nhân nên đánh giá trước lợi ích của thuốc so với nguy cơ cho mẹ và bé khi dùng viên nén carbidopa và levodopa ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ.
Thời kỳ cho con bú
Vẫn chưa có báo cáo không biết thuốc có bài tiết qua sữa mẹ hay không. Vì nhiều thuốc được tiết vào sữa mẹ, nên thận trọng khi dùng carbidopa và levodopa cho phụ nữ cho con bú.
Bảo quản
Bảo quản ở nhiệt độ không quá 25°C, tránh ánh sáng.