Thành phần
Hoạt chất: Fluocinolon acetonid 0.0025g.
Tá dược: Vừa đủ.
Chỉ định
Fluopas được chỉ định điều trị trong trường hợp: Giảm triệu chứng viêm và ngứa của các bệnh ngoài da đáp ứng với corticoid.
Dược lực học
Fluocinolon acetonid là một corticosteroid tổng hợp có nguyên tử fluor gắn vào nhân steroid.
Cơ chế tác dụng của các corticosteroid dùng tại chỗ là do phối hợp 3 tính chất quan trọng: Chống viêm, chống ngứa, và tác dụng co mạch. Tác dụng của thuốc ít nhất có phần là do liên kết với thụ thể steroid.
Các corticosteroid làm giảm viêm bằng ổn định màng lysosom của bạch cầu, ức chế tập trung đại thực bào trong các vùng bị viêm, giảm sự bám dính của bạch cầu với nội mô mao mạch, giảm tính thấm thành mao mạch, giảm các thành phần bổ thể, kháng tác dụng của histamin và giải phóng kinin từ chất nền, giảm sự tăng sinh các nguyên bào sợi, lắng đọng collagen và sau đó tạo thành sẹo ở mô.
Dược động học
Hấp thu
Khi dùng tại chỗ các corticosteroid trên da bình thường còn nguyên vẹn, chỉ một lượng nhỏ thuốc tới được chân bì và sau đó vào hệ tuần hoàn chung. Tuy nhiên, hấp thu tăng lên đáng kể khi da bị mất lớp keratin, bị viêm hoặc/và bị các bệnh khác ở hàng rào biểu bì (như vẩy nến, eczema). Tùy theo mức độ thấm, lượng thuốc bôi và tình trạng da ở chỗ bôi thuốc, thuốc được hấp thu nhiều hơn ở bìu, hố nách, mi mắt, mặt và da đầu (khoảng 36%) và được hấp thu ít hơn ở cẳng tay, đầu gối, khuỷu tay, lòng bàn tay và lòng bàn chân (khoảng 1%). Thậm chí sau khi rửa chỗ bôi thuốc, corticosteroid vẫn được hấp thu trong thời gian dài, có thể do thuốc được giữ lại ở lớp sừng.
Phân bố
Qua da, lượng thuốc được hấp thu sẽ phân bố vào da, cơ, gan, ruột, và thận.
Chuyển hoá
Corticosteroid chuyển hóa bước đầu ở da, một lượng nhỏ được hấp thu vào hệ tuần hoàn và được chuyển hóa ở gan thành các chất không có tác dụng.
Thải trừ
Thuốc thải trừ qua thận chủ yếu dưới dạng glucuronid và sulfat, nhưng cũng có một lượng dưới dạng không liên hợp. Một lượng nhỏ các chất chuyển hóa thải trừ qua phân.
Liều dùng
Bôi thuốc lên vùng da bị bệnh một lớp mỏng 2-4 lần/ngày tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương.
Với vị trí có lông, tóc nên cạo bỏ lông, tóc để thuốc tiếp xúc trực tiếp với thương tổn; băng kín có thể được sử dụng trong điều trị vẩy nến hoặc các tình trạng bệnh tái diễn khi có chỉ định của bác sĩ.
Nếu một nhiễm khuẩn xuất hiện, cần bỏ băng và dùng thuốc kháng khuẩn phù hợp.
Cách dùng
Fluopas được dùng bôi ngoài da.
Làm gì khi dùng quá liều
Dùng liều cao kéo dài có thể gây suy vỏ tuyến thượng thận, nên ngừng thuốc, giảm số lần bôi thuốc hoặc thay bằng các corticosteroid khác tác dụng yếu hơn.
Ngưng thuốc nếu thấy kích ứng da hoặc viêm da tiếp xúc trong lúc điều trị.
Làm gì khi quên liều
Bổ sung liều ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu thời gian giãn cách với liều tiếp theo quá ngắn thì bỏ qua liều đã quên và tiếp tục lịch dùng thuốc. Không dùng liều gấp đôi để bù cho liều đã bị bỏ lỡ.
Tương tác thuốc
Chưa tìm thấy thông tin về tương tác thuốc đối với fluocinolon acetonid dạng thuốc mỡ bôi da.
Tác dụng phụ
Ít gặp tác dụng phụ khi dùng fluocinolon acetonid, nhưng cũng như các steroid dùng ngoài khác, thỉnh thoảng có gặp các phản ứng phụ như mẫn cảm hoặc kích ứng ở chỗ bôi thuốc.
Có thể gặp: Khô da, viêm nang lông, rậm lông, giảm sắc tố da, teo da, vết rạn, nhiễm khuẩn thứ phát, dát sần, trứng cá đỏ, viêm da mặt, quá mẫn. Nếu dùng thuốc thường xuyên, bôi trên diện rộng, hoặc dùng trong thời gian dài cũng như khi điều trị các vùng dễ bị hãm hoặc băng kín chỗ bôi thuốc đều có khả năng gây hậu quả tương tự như dùng steroid đường toàn thân.
Hướng dẫn cách xử trí ADR
Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
Chống chỉ định
Mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
Không sử dụng cho các bệnh lý nhiễm khuẩn, lao, nấm và hầu hết các nhiễm virus trên da (bao gồm herpes) chưa được điều trị.
Thận trọng khi sử dụng
Khi dùng fluocinolon acetonid trên mảng da rộng không nên băng kín vì tăng nguy cơ nhiễm độc toàn thân.
Có thể gây suy vỏ tuyến thượng thận ở những người bệnh dùng lượng lớn thuốc và bôi trên diện rộng, dài ngày hoặc băng kín.
Những người bị vảy nến cần được theo dõi cẩn thận vì bệnh có thể nặng lên hoặc tạo vảy nến có mủ.
Thận trọng với người bệnh suy giảm chức năng tế bào T hoặc những người bệnh đang điều trị bằng thuốc suy giảm miễn dịch khác.
Dùng fluocinolon acetonid cho các vết thương nhiễm khuẩn mà không có thêm các kháng sinh điều trị thích hợp có thể làm cho nhiễm khuẩn bị lan rộng.
Không dùng nhỏ mắt vì có nguy cơ bị glaucom gây ra bởi corticosteroid.
Thuốc có thể gây ức chế trục dưới đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận, biểu hiện: Hội chứng Cushing, tăng đường huyết, tăng đường niệu nếu thuốc được sử dụng lượng lớn gây tăng nồng độ trong tuần hoàn hệ thống, thường phục hồi sau khi ngừng thuốc.
Sử dụng corticoid kéo dài dẫn tới teo da và tổ chức dưới da.
Sử dụng corticoid tại chỗ có thể dẫn tới nhiễm khuẩn thứ phát. Nếu triệu chứng không giảm trong vài ngày đến 1 tuần, bệnh nhân cần được tạm ngừng thuốc và khám lại.
Đối với trẻ em: Trẻ em dễ bị suy giảm trục tuyến yên – dưới đồi – tuyến thượng thận và hội chứng Cushing hơn người lớn vì tỷ lệ diện tích bề mặt da/cân nặng lớn hơn. Biểu hiện của suy vỏ tuyến thượng thận bao gồm chậm lớn, không tăng cân. Do vậy, hạn chế dùng cho trẻ em và giữ ở liều tối thiểu cần thiết đủ để đạt hiệu quả điều trị.
Lái xe và vận hành máy móc
Thuốc dùng được cho người lái xe và vận hành máy móc.
Thời kỳ mang thai
Nghiên cứu trên thực nghiệm cho thấy corticoid có thể gây quái thai ở động vật thực nghiệm. Chưa có nghiên cứu đầy đủ và được kiểm soát tốt ở trên phụ nữ có thai. Thuốc chỉ dùng cho phụ nữ có thai khi lợi ích vượt trội nguy cơ, và không được sử dụng với lượng lớn hay thời gian kéo dài.
Thời kỳ cho con bú
Không rõ corticoid dạng bôi có bài tiết qua sữa hay không. Với đường dùng toàn thân, corticoid bài tiết qua sữa với lượng nhỏ không đủ để gây hại cho trẻ bú mẹ. Cần thận trọng khi sử dụng corticoid dạng bôi cho phụ nữ đang cho con bú.
Bảo quản
Bảo quản nơi khô mát, tránh ánh sáng, nhiệt độ dưới 30⁰C.
